Het aanstekelijke succes van OPEN Rotterdam

OPEN Rotterdam heeft nu het kleinste budget van de omroepen in de vier grote steden en amper de helft van wat landelijk als minimum wordt aangeraden. Omgerekend moeten de omroep en de 630.000 inwoners van de stad het doen met een slordige 200 reportages per jaar minder.

‘De bekostigingsrelatie met gemeenteraad is gek en gevaarlijk’

Ambitie

Via branded content, co-creatie en andere commerciële activiteiten weet OPEN Rotterdam jaarlijks gelukkig nog zo’n twee ton extra binnen te halen uit de lokale markt. De ambitie is om dat bedrag de komende jaren te verdubbelen. Zo moet de financiële huishouding gaan voldoen aan de minimumvereisten, vertellen Rob Freijssen – hij was hoofdredacteur tot 1 september – en zakelijk directeur Femke IJsinga-van Boxsel.
De twee zagen knarsetandend hoe de opgebouwde goodwill zich in de gemeenteraad niet vertaalde in klinkende munt, en dat het tegenovergestelde gebeurde. Dat wat er extra beschikbaar was verviel bij het toekennen van de concessie. OPEN Rotterdam krijgt nu het landelijk afgesproken minimum per inwoner.
Hoe kon dat gebeuren? Waarom heeft OPEN Rotterdam nog onvoldoende credits op het stadhuis? Faalde de lobby? Maken de innovaties en het alsmaar groeiende bereik geen indruk? Wijkt de journalistieke aanpak misschien af van wat politici en instituties kunnen verteren? Of is er iets anders aan de hand?
Femke IJsinga en Rob Freijssen wegen hun woorden. Het probleem zit ‘m wat hen betreft vooral in de bekostigingsrelatie met de gemeente. Femke: ‘Lokale omroep gaat over het onafhankelijk kunnen uitvoeren van jouw journalistieke opdracht. De gemeente waardeert wat we doen en ziet de toegevoegde waarde. Maar zodra de basisvergoeding moet worden toegekend komt de politiek om de hoek kijken. Politici moeten er van alles van vinden. En zo kom je in een politiek spel terecht.’
Rob vult aan: ‘Raadsleden hebben altijd de mond vol over de vrijheid van het woord en het verbinden van de stad, maar op dit soort momenten gaan de principes schuiven. Deze bekostigingsrelatie is daarom best gevaarlijk en gek. Je moet de basisfinanciering gewoon loskoppelen van de gemeente en terugbrengen naar het rijk, net als bij de regionale omroepen is gebeurd.’

Sentiment

Zolang de lokale politiek ergens mee moet instemmen wordt er wat van gevonden. Dat is op zich begrijpelijk, maar riskant, zeggen de twee. Femke: ‘Ik begeef me misschien op glad ijs, maar politici gaan zich op dat soort momenten en rond verkiezingen afvragen of ze voldoende aandacht krijgen. Zo plat is het.’
De uitverkiezing tot beste lokale omroep heeft OPEN Rotterdam in zekere zin geholpen. De Rotterdamse raad had namelijk ook voor de nuloptie kunnen kiezen. Betaling door de lokale overheid is een afspraak, geen verplichting.

Rob: ‘Mag ik heel direct zijn? Wij lopen als OPEN Rotterdam niet achter de persberichten aan. Wij doen niet aan agendajournalistiek. Als een buurthuis wordt gesloten draaien we het om. Wij praten met de mensen in die buurt over hoe de samenleving zou moeten werken en gaan daarmee naar de volksvertegenwoordiging. Hoe leven de thema’s in de wijk? Dat vinden ze allemaal niet leuk.’

Femke: ‘Het is eigenlijk het sentiment waarmee momenteel de hele publieke omroep te maken heeft. Subsidies voor cultuur en media hebben het heel zwaar. Ik heb het gevoel dat we op dat terrein de beste tijd hebben gehad. Het wordt vanaf nu alleen maar minder.’

Rob: ‘Ja, dit gaat ook in andere gemeenten gebeuren. De mond vol over lokale journalistiek, maar als het op betalen aankomt geven ze niet thuis.’