Het animo om de gemeentepolitiek ‘naar de burgers te brengen’ is groot bij de lokale omroepen. Zeker nu de gemeenteraadsverkiezingen alweer bijna voor de deur staan. Maar hoe doe je dat? Hoe leg je contact met politici? Welke journalistieke keuzes maak je? En allereerst: hoe werkt nu eigenlijk het gemeentelijk bestuur? Dat werd besproken tijdens een van de webinars georganiseerd door de NLPO.

Een korte poll van presentator Ruben van Twillert (Den Haag FM) gaf een mooie illustratie: bijna alle lokale omroepen volgen de gemeentepolitiek. Hiervan is een kleine helft regelmatig aanwezig bij raadsvergaderingen. Echter nog weinig omroepen zijn klaar voor de verkiezingen van maart 2026. Waar lopen omroepen tegenaan als het gaat om de gemeentepolitiek? En welke vragen leven er?

In een video gaat Ruben in gesprek met Sjors Fröhlich, burgemeester van Vijfheerenlanden en met Siebe van der Ende, politiek verslaggever bij Twee, de omroep uit Vlaardingen en Schiedam.

Duiding door lokale omroep
“Politieke thema’s worden vaak landelijk bepaald, maar we moeten ze op lokaal niveau uitvoeren”, zegt Sjors Fröhlich in de eerste video. “Van woningbouw en asiel tot stikstof. En we hebben meer invloed dan we soms denken.” Daarom vindt de politicus het belangrijk dat burgers betrokken zijn, en niet alleen als het om een precair thema als asielzoekers gaat. Volgens Fröhlich is de omroep daarbij onmisbaar. Siebe van der Ende stelt dat het je taak is om de politiek begrijpelijk te maken voor de bewoners. Daarbij zegt hij: “Om de politiek naar de samenleving te brengen, moet je het ambtelijke jargon vertalen. De gemeente had het laatst over bewegingsonderwijs, maar dat bleek gewoon zwemles te zijn. En met civieltechnische kunstwerken bedoelden ze bruggen.”

De burgemeester legt uit hoe de gemeentepolitiek in elkaar zit. Hij vertelt over de plaats van de gemeenteraad en het college van wethouders en over hoe besluitvorming tot stand komt. “Als journalist is het goed om het héle proces te volgen”, vindt hij. “Beperk je niet tot een bezoek aan de raadsvergadering. Daar is het vaak al duidelijk wie vóór een besluit is en wie tegenstemt. Maar als je naar de commissievergaderingen gaat, wordt er inhoudelijk gediscussieerd. Daarnaast moet je natuurlijk je voelsprieten in de samenleving uitzetten.”

De tekst gaat na de afbeelding verder.

Sjors Fröhlich houdt van openheid: “Onze informatie is openbaar, maar een enkele vergadering vindt plaats achter gesloten deuren. Bijvoorbeeld als de locatie van woningbouw wordt besproken en projectontwikkelaars de prijs zouden kunnen opdrijven. Op de stukken rust dan ook geheimhouding”. Siebe van der Ende: “Voor een journalist is dit lastig. Raadsleden hebben de zwijgplicht. Wel kan ik mijn oren te luisteren leggen in de samenleving.” Burgemeester Fröhlich heeft nog een tip aan journalisten: “Ga niet direct naar huis na de vergadering. Als we napraten hoor je ook nieuws en leren we elkaar kennen.” Van den Ende beaamt dat: “Ook in Vlaardingen vinden interessante discussies plaats bij de borrel. Maar woon allereerst de raadsvergaderingen bij en interview de politici. Negen op de tien keer heb je goed verhaal.”

Waakhond van de democratie
Burgemeester Fröhlich vindt dat de lokale omroep een rol heeft als waakhond van de democratie. “Het is noodzaak dat gemeentebestuurders kritisch worden gevolgd”, geeft hij aan. “Bij RTV Purmerend worden de raadsvergaderingen live uitgezonden en komt tijdens de schorsingen een journalist duiding geven, zoals Ferry Mingelen dat vroeger landelijk deed. Ik kijk daar graag naar.” Siebe van der Ende begrijpt best dat burgers geen tijd of zin hebben de lange raadsvergaderingen te volgen. “Maar ze moeten wel weten wat er speelt”, zegt hij. “Als de OZB ineens worden verhoogd, moeten ze wel weten waarom dit gebeurt. Wij zijn er om die duiding te geven.”

Tot slot moedigt politiek verslaggever Siebe van der Ende zijn collega’s nog eens aan: “Ga het gewoon doen! Word politiek verslaggever. Het is ongelooflijk leuk en heel waardevol. Al die meningen die terugkomen in de gemeentelijke discussies, spelen immers ook bij de bewoners.”